نرم افزار
تاکنون، فقط با سخت افزار، یعنی، قطعاتی که رایانه
را تشکیل می دهند، آشنا شده ایم. اما میدانیم که رایانه برای انجام کارهای خود به
امکانات دیگری به نام نرم افزار و یا برنامه نیاز دارد. زیرا بدون نرم افزار،
سخت افزار نمی تواند کاری انجام دهد.
یکی از نرم افزارهای مهم در رایانه سیستم
عامل است. سیستم عامل، مدیریت تمام قطعات و برنامه های موجود در رایانه را به عهده
دارد. تقریبا هیچ برنامه ای وجود ندارد که بدون دخالت سیستم عامل، فعایت های مورد
نظر را انجام دهد. در این کتاب، فرض بر این است که سیستم عامل DOS بر روی رایانه
نصب شده است.
اگر چه سیستم عامل، رایانه را مدیریت می کند، اما تحت نظر
کاربر می باشد. یعنی، کاربر فرمان هایی را به سیستم عامل می دهد و سیستم، رایانه را
بر طبق فرمان های کاربر هدایت می نماید. گاهی اوقات، فرمان های خود را در پرونده می
نویسیم و هر دفعه، آن پرونده را اجرا می کنیم تا فرمان های موجود در آن به ترتیب
اجرا شوند. به این گونه پرونده ها، پرونده دسته ای می گویند.
پیدایش رایانه فصل
جدیدی را در تمام زمینه های دانش و معرفت بشری گشوده و امکانات گسترده ای را
در اختیار کاربران قرار داده است. کارهایی را که قبلا با دست انجام می دادیم،
اکنون به کمک بسته های نرم افزاری و با سرعت بسیار چشم گیری انجام می دهیم.
برای مثال، از بسته های نرم افزاری اتوکد برای نقشه کشی استفاده می کنیم و با دقت و
سرعت بیشتری این کار را انجام می دهیم.
بدون استفاده از این نرم افزار، مجبور
نقشه را با دست رسم کنیم. بنابراین، به کمک بسته های نرم افزار کارهای دستی را به
شکل ماکنیزه انجام می دهیم.
با استفاده روز افزون از بسته های نرم افزاری،
کاربرد رایانه نیز افزایش می یابد و کاربران برای انجام کارهای خود از آن استفاده
می نمایند. کار با رایانه، مستلزم عملیات دیگری است که باید صورت گیرد. برای مثال،
با دستور هایی، اطلاعات خود را باید در دیسک ذخیره کنیم. همچنین، قبل از
تولید پرونده، باید دیسک را فرمت نماییم و بدین منظور نرم افزارهایی وجود
دارد که به کمک آن ها می توانیم عملیات مذکور را انجام دهیم. به این گونه نرم
افزارها ، برنامه های سودمند می گویند. برای مثال ، از برنامه های نورتون برای
احیای دیسک های خراب استفاده می کنیم. با استفاده از برنامه های سودمند، لازم نیست
که کاربر، اطلاعات بسیار دقیقی از رایانه داشته باشد تا با آن کار کند.